My Facebook


In mei 2011 is Slotboom begonnen aan een, voor hem, atypisch project, waarbij hij personen uit zijn naaste omgeving schildert: "My FaceBook". Wat oorspronkelijk begonnen is als een kwartet van zijn gezin, is in een jaar tijd uitgegroeid tot een project van kloeke omvang. Het thema begon vorm te krijgen nadat de eerste vier schilderijen tot stand waren gekomen. Ook zijn deze portretten bepalend geweest voor de blauwdruk en format van het project. Gaandeweg werd de numerieke grens verlegd en heeft het achterliggende idee gestalte gekregen.


Voor de vervaardiging van een portret nam hij tijdens een fotosessie doorgaans twaalf tot achttien foto’s, waarvan hij er vier à vijf heeft gebruikt voor een schilderij. Voor deze optie werd gekozen (in plaats van poseren) vanwege de snellere manier van werken. Afspraken maken met iedereen voor de klassieke methode van een aantal poseersessies zou te tijdrovend worden. Het project zou op die manier vele jaren gaan bestrijken. Het feit dat hij de mensen persoonlijk kent is een groot voordeel gebleken omdat de meeste portretten al “geschilderd zijn” voordat hij aan het doek begon.


“My FaceBook” is een “boek” van echte gezichten. Tijdens het werken aan deze portretten, heeft ieder van de geportretteerden Slotbooms onverdeelde aandacht voor geruime tijd. In elk portret probeert hij het karakter bloot te leggen en zijn visie te geven op eenieder van hen en hun onderhuidse gevoelens naar voren te brengen. Daardoor krijgen de portretten inhoud en ze ogen als reële personen. Dit project geeft uitdrukking aan de oppervlakkigheid van contacten, ons opgelegd door de moderne media, internet, gsm’s, smartphones, iPads enz. Hier vinden mensen, door middel van Twitter, Facebook, Hyves, enz., honderden vrienden en kennissen, maar dit aantal is vaak niet meer dan een nummer achter hun naam. Persoonlijke contacten zijn vluchtig en staan in dienst van zelfbevestiging of promotie en networking. Afstandelijk en rationeel. Individuen worden op deze manier gereduceerd tot een getal (hoeveel vrienden/volgelingen heb je?). Veel mensen kennen elkaar alleen van hun computerscherm, als ze elkaar überhaupt al kennen. Het bereik wordt groter, maar het “leefgebied” kleiner.


Het onderliggende idee van de portrettenreeks is het creëren van een groep mensen, een menigte. Op het eerste gezicht ziet de toeschouwer alleen de grote omvang van de groep portretten. Bij nadere beschouwing komen de personen naar voren met hun specifieke kenmerken. Net als in het echt zien we eerst de groep en als we die in ons hebben opgenomen zien wij het individu.


Een bijkomstig effect van deze onderneming is dat men, chronologisch gezien, een ontwikkeling kan waarnemen, zowel in vaardigheid, als in visie.


De configuratie waarin de portretten zijn komen te hangen en de volgorde is afgestemd op de ruimte waarin zij werden tentoongesteld. Daarnaast is de relatie van de geportretteerden onderling van belang geweest. Sommige geportretteerden konden niet bij elkaar hangen en anderen juist weer wel. Deze groep mensen behoren tot de kring van de kunstenaar, maar veel geportretteerden hebben elkaar nog nooit ontmoet. Alleen Slotboom kent iedereen. Voor hem moest een betekenisvolle rangschikking ontstaan. Visuele verhoudingen (esthetische overwegingen) waren ondergeschikt, maar werden zoveel mogelijk in acht genomen.


In 2013 is het project te zien geweest in het Museum Martena te Franeker.


Door JoAn de Bokx